USG u noworodków i niemowląt. Sprawdź, które badania trzeba zrobić, kiedy i jak przygotować do nich dziecko?

USG niemowląt

USG niemowląt to badanie wykorzystujące ultradźwięki do obrazowania tkanek. Jest bezbolesne, bezinwazyjne i nieszkodliwe dla dziecka. Najczęściej wykonuje się USG stawów biodrowych niemowląt, USG brzucha oraz przezciemiączkowe USG mózgu. Sprawdź, kiedy przeprowadza się badania ultrasonograficzne u dzieci i jak się do nich przygotować.

Jakie USG noworodków i niemowląt należy wykonać?

Badanie USG bioderek niemowląt to jedno głównych badań ultrasonograficznych przeprowadzanych u dzieci w pierwszym roku życia. Skupia się na ocenie elementów kostnych i stawowych, zwłaszcza w kontekście ułożenia głowy kości udowej względem panewki. Jest to badanie przesiewowe, którego celem jest możliwie najszybsze wykrycie nieprawidłowości w obrębie stawów biodrowych. USG bioder niemowląt pozwala wykluczyć podwichnięcie (częściowe wysunięcie się głowy kości udowej z panewki), zwichnięcie (całkowite wysunięcie) czy dysplazję stawu [1].

USG jamy brzusznej niemowląt pozwala na ocenę takich struktur, jak: wątroba, śledziona, pęcherzyk żółciowy, trzustka, nerki czy pęcherz moczowy. Wskazaniem do badania są następujące objawy: powiększenie obwodu brzucha, wymioty, biegunka, żółtaczka, krew lub śluz w stolcu, nagła utrata wagi, niechęć dziecka do dotykania okolicy brzucha, ból, krwawienie z układu moczowego, dróg rodnych czy układu pokarmowego [2]. USG jamy brzusznej niemowląt pozwala wykryć np.: kamienie w pęcherzyku żółciowym, kamicę nerkową, stan zapalny trzustki, powiększenie wątroby czy obecność guzów w jamie brzusznej.

USG mózgu niemowląt (inaczej USG głowy) to trzecie najczęściej przeprowadzane badanie tego typu, pozwalające na ocenę struktur mózgowych. Wskazaniem do jego przeprowadzenia jest m.in. powiększenie obwodu głowy, zaburzenia rozwojowe, epizody drgawek, niedotlenienia, podejrzenie wad wrodzonych lub zakażeń. Powinno być wykonane u dzieci urodzonych przed 37 tygodniem ciąży i z niską masą urodzeniową z uwagi na większe ryzyko krwawienia śródczaszkowego. Wskazaniem do USG przezciemiączkowego (potocznie zwanego USG ciemiączka noworodka) jest też przebyty uraz okołoporodowy. Warto wiedzieć, że USG mózgowia noworodka i niemowlaka wykonuje się do czasu występowania tzw. ciemiączka, czyli spojenia łącznotkankowego, nieskostniałego, między kośćmi czaszki [3].

Kiedy robi się USG u noworodków i niemowląt?

Badanie USG stawów biodrowych niemowląt najlepiej wykonywać między 6 a 12 tygodniem życia dziecka. Jeśli zostaną stwierdzone zaburzenia, z reguły po sześciu tygodniach lekarz zleca badanie kontrolne. Następne badanie USG stawów biodrowych przypada na 3 miesiąc życia [4]. Powtórne badania ultrasonograficzne stawów biodrowych wykonywane są przy określonych medycznych wskazaniach, głównie celem kontroli dotychczasowo wysuniętych podejrzeń nieprawidłowości. W przypadku badania USG brzucha niemowląt nie ma żadnego określonego terminu jego wykonania. Jest przeprowadzane, jeśli u dziecka obserwuje się niepokojące objawy np. ze strony układu pokarmowego lub moczowego. Z kolei USG przezciemiączkowe to badanie ograniczone czasowo – tylne ciemię znika między 6 tygodniem a 4 miesiącem życia, a przednie między 10. a 18. miesiącem życia.

Jak przygotować dziecko do badania USG?

USG bioderek niemowląt nie wymaga specjalnego przygotowania. Ważne jest ubranie dziecka w luźny strój, aby łatwo można było go zdjąć do badania. Trzeba też usunąć pieluchę. Jeśli mały pacjent jest bardzo ruchliwy, lekarz z reguły prosi o pomoc rodziców w przytrzymaniu go. Zastanawiasz się, jak przygotować się na USG brzucha niemowląt? [5]. Nie jest konieczne specjalne przygotowanie dziecka do USG przezciemiączkowego. W przypadku USG brzucha u niemowląt trudno o wdrożenie zasad przygotowania do badania jak u osób dorosłych, jednak powinno się zachować ok. godzinę odstępu między ostatnim karmieniem a badaniem. Jest to istotne by nadmiar pokarmu nie zalegał w żołądku utrudniając tym samym badanie. Pomocniczo przed wykonaniem badań obrazowych w obrębie jamy brzusznej zaleca się podanie preparatów zawierających symetykon, który ułatwia usunięcie gazów i powietrza. Na rynku farmaceutycznym dostępne są produkty z tą substancją czynną możliwe do stosowania już od 1. miesiąca życia.

[1] S. Pietrzak, J. Czubak, Jak się wykonuje badanie przesiewowe stawów biodrowych u noworodków i niemowląt?, [online] https://podyplomie.pl/pediatria/12162,jak-sie-wykonuje-badanie-przesiewowe-stawow-biodrowych-u-noworodkow-i-niemowlat (dostęp: 7.01.2022).

[2] M. Placzyńska, M. Lichosik, A. Jung, Przydatność badania ultrasonograficznego jamy brzusznej u dzieci jako badania przesiewowego, „Pediatria i Medycyna Rodzinna” 2011, nr 7, s. 236–240.

[3] USG mózgu – kiedy należy je wykonać i kto może się mu poddać?, [online] https://www.gabinetusg.com.pl/poradnik/usg-mozgu-kiedy-nalezy-je-wykonac-i-kto-moze-sie-mu-poddac/ (dostęp: 8.02.2022).

[4] USG stawów biodrowych u niemowląt – w jakim celu jest wykonywane i na czym polega?, [online] https://www.luxmed-diagnostyka.pl/dla-pacjentow/artykuly/zdrowie-na-co-dzien/usg-stawow-biodrowych-u-niemowlat-w-jakim-celu-jest-wykonywane-i-na-czym-polega (dostęp: 7.01.2022).

[5] M. Brzewski, Aktualne standardy badania USG jamy brzusznej u dzieci, „Journal of Ultrasonography” 2017, nr 17, s. 41–42.

Olga Dąbska, dr nauk o zdrowiu

Absolwentka Uniwersytetu Medycznego w Lublinie. Doktorat na Wydziale Nauk o Zdrowiu z zakresu geriatrii. Jest autorką kilkudziesięciu publikacji naukowych z zakresu geriatrii, promocji zdrowia i profilaktyki w czasopismach krajowych i zagranicznych. Opracowuje teksty do czołowych platform i serwisów internetowych o zdrowiu i zdrowym stylu życia. Jest też redaktorką w magazynie o stomatologii.

Agnieszka Widera, lekarz

Absolwentka Wydziału Lekarskiego na Śląskim Uniwersytecie Medycznym w Katowicach. Aktualnie specjalizuje się w zakresie chorób wewnętrznych, pracuje w szpitalu na oddziale internistycznym, a także na SOR i w placówkach POZ. Stale poszerza swoje umiejętności w zakresie ultrasonografii jamy brzusznej, tarczycy i echokardiografii. Ukończyła liczne kursy z zakresu dietetyki klinicznej, a od 2015 roku prowadzi własną działalność z zakresu dietetyki, pomagając osobom z zaburzeniami endokrynologicznymi i otyłością. Od 2019 r. jest członkiem Europejskiego Stowarzyszenia Czyste Leczenie. Prywatnie jest mamą dwójki dzieci.
Bobogast jest emulsją doustną o smaku waniliowo-bananowym, stosowaną:
  • w celu łagodzenia objawów związanych z nagromadzeniem gazu w jelitach takich jak: wzdęcia brzucha; kolka jelitowa u niemowląt;
  • pomocniczo przed wykonaniem badań diagnostycznych w obrębie jamy brzusznej techniką obrazową (USG, RTG, endoskopia) w celu usunięcia gazów i powietrza.
Od 1. miesiąca życia. 1 ml zawiera 147 mg symetykonu.
Informacja o produkcie*

*Tu znajdziesz najważniejsze informacje o produkcie, substancji czynnej, postaci, wskazaniach, przeciwwskazaniach i podmiocie odpowiedzialnym.

Przed użyciem zapoznaj się z ulotką, która zawiera wskazania, przeciwwskazania, dane dotyczące działań niepożądanych i dawkowanie oraz informacje dotyczące stosowania produktu leczniczego, bądź skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą, gdyż każdy lek niewłaściwie stosowany zagraża Twojemu życiu lub zdrowiu.

Kontakt: PPF „HASCO-LEK” S.A. ul. Żmigrodzka 242e, 51-131 Wrocław

Informacja o leku: tel. (+48 22) 742 00 22
informacjaoleku@hasco-lek.pl

Korzystanie z serwisu nie zastępuje diagnozy lekarza czy konsultacji farmaceuty, zaleceń lekarza, czy farmaceuty co do przyjmowania leków, a także treści ulotki i Charakterystyki Produktu Leczniczego. Dołożyliśmy wszelkich starań, aby opublikowane opracowania były najwyższej jakości i odpowiadały potrzebom czytelników, a również były zgodne z obowiązującymi przepisami i wytycznymi. Nie ponosimy odpowiedzialności za własne decyzje użytkowników, mogące mieć wpływ na ich zdrowie, prowadzoną działalność gospodarczą lub zawodową.