Alergia na białka mleka krowiego (skaza białkowa) – sprawdź, jak pomóc swojemu dziecku

Czym właściwie jest alergia na białka mleka krowiego?

Alergia pokarmowa jest niewłaściwą reakcją układu odpornościowego dziecka na spożycie pokarmu, w którym znajduje się alergen. U niemowląt i małych dzieci często występują alergie pokarmowe, ponieważ ich układ immunologiczny (odpornościowy) nie jest jeszcze w pełni dojrzały. Również jeśli mama i tata borykają się z tą samą chorobą alergiczną, to prawdopodobieństwo wystąpienia alergii u dziecka wynosi 60–80% [1]. Alergia na białka mleka krowiego to istotny problem kliniczny. Zazwyczaj jest to pierwsza alergia, która pojawia się u niemowlęcia. Mleko krowie zawiera około 30 białek i każde z nich może być źródłem nadwrażliwości. Cześć z nich określa się jako alergeny główne – można je znaleźć we frakcji serwatki i kazeiny. Alergia na białka mleka krowiego dotyczy 2–3% niemowląt (zatem naprawdę niewiele) i w większości przypadków ulegnie samoistnemu wyleczeniu. Ochronny wpływ na wystąpienie alergii ma karmienie piersią, ale jeśli nie jest to możliwe, to w grupach ryzyka stosuje się mleka modyfikowanego o różnym stopniu hydrolizy białek [2].

Skaza białkowa u niemowląt co to jest i czym różni się od alergii na białka mleka krowiego?

Rodzice bardzo często stosują zamiennie skaza białkowa i alergia na białka mleka krowiego, a są to całkowicie dwa inne terminy. Skaza białkowa jest związana z genami, które rodzice przekazali dziecku, więc jeśli rodzice chorują na alergie pokarmowe to jest zwiększone ryzyko, że u dziecka również wystąpi alergia pokarmowa. Skaza białkowa jest to genetyczna skłonność do alergii, natomiast alergia pokarmowa odnosi się do objawów i niepożądanych reakcji organizmu na grupę produktów lub ściśle określony pokarm [3].

Jakie są objawy kliniczne alergii na białko mleka krowiego u niemowląt?

Wachlarz objawów alergii na mleko krowie jest bardzo szeroki. Objawy możemy podzielić na dwie kategorie. Są to objawy natychmiastowe – te pojawiają się zazwyczaj po kilku minutach od spożycia białka mleka krowiego i objawy opóźnione, które występują w pierwszych 48–72 godzinach po spożyciu alergenu. Warto pamiętać, że u tego samego pacjenta mogą wystąpić reakcje wczesne i późne [4]. Objawy kliniczne alergii mogą dotyczyć skóry, układu oddechowego, przewodu pokarmowego, a u wielu dzieci objawy mogą być wielonarządowe. Do głównych objawów należą:

• objawy skórne: świąd, rumień, pokrzywka, obrzęk naczynioruchowy i wykwity,
• objawy oczu: zaczerwienienie spojówek, świąd, łzawienie i obrzęk powiek,
• objawy górnych dróg oddechowych: chrypka, kichanie, wodnisty wyciek z nosa, świąd, ograniczona drożność nosa i suchy kaszel,
• objawy dolnych dróg oddechowych: duszność, kaszel, uczucie ściskania w klatce piersiowej, świszczący oddech i zaciąganie międzyżebrzy,
• objawy przewodu pokarmowego: nudności, biegunka, wymioty, świąd jamy ustnej, refluks żołądkowo-przełykowy i kolkowe bóle brzucha,
• objawy układu sercowo-naczyniowego: omdlenie, utrata świadomości, tachykardia, zawroty głowy i obniżone ciśnienie [5].

Pamiętaj, że wcześnie wykryta i nie zignorowana alergia na białko krowie u niemowlaka może z czasem ustąpić. Warto mieć jednak pełen obraz, żeby niczego nie przegapić.

Alergia na białko mleka krowiego u niemowlaka karmionego piersią

Karmienie piersią to najlepszy sposób żywienia niemowląt, który powinien być kontynuowany przez pierwsze 6 miesięcy życia niemowlaka. Co trzeba zrobić, jeśli u dziecka karmionego piersią zdiagnozuje się alergię na białka mleka krowiego? Oczywiście nie należy rezygnować z przystawiania dziecka do piersi.

Przede wszystkim należy pamiętać, że białka mleka krowiego, które spożyje mama, mogą przedostać się do pokarmu i powodować u dziecka dolegliwości alergiczne. W takim wypadku konieczne jest wprowadzenie u mamy diety eliminacyjnej polegającej na usunięciu z jadłospisu mleka krowiego i przetworów mlecznych. Jeśli z różnych przyczyn mama nie może karmić piersią, a dziecko ma zwiększone ryzyko wystąpienia alergii na białka mleka krowiegolub obserwuje się u niego jakieś objawy, należy skonsultować się z pediatrą i dobrać mleko modyfikowane z częściowo hydrolizowanym białkiem. Jeśli lekarz potwierdzi alergię u dziecka, zaleci stosowanie specjalnego mleka dla niemowląt z alergią na białka mleka krowiego.

Alergia na białko mleka krowiego u dziecka a dieta

Rozszerzenie diety niemowląt należy rozpocząć między 17 a 26 tygodniem życia. Warto pamiętać, że zbyt wczesne urozmaicenie diety dziecka może zwiększyć ryzyko alergii. Jeśli u maluszka wystąpiła reakcja alergiczna, to nie należy na własną rękę usuwać z jadłospisu całych grup produktów, bo może to doprowadzić do sporych niedoborów witamin i składników mineralnych. Zawsze skonsultuj swój problem z pediatrą, który doradzi, czy trzeba stosować specjalne żywienie. U dzieci ze stwierdzoną alergią na białka mleka krowiego stosuje się dietę eliminacyjną (eliminujemy oczywiście mleko i produkty mleczne). Jest to najlepszy sposób na złagodzenie dolegliwości. Nie zapominaj o tym, że w trakcie tej diety rodzic musi szczególnie uważnie kontrolować wzrost i masę ciała dziecka, dzięki czemu będzie miał pewność, że dziecko prawidłowo się rozwija, a w jego diecie nie brakuje witamin i składników mineralnych. Przy jakichkolwiek wątpliwościach warto skonsultować się z lekarzem, który zaproponuje zmiany lub zaleci uzupełnienie diety o odpowiednie witaminy i minerały. Dobrą wiadomością jest to, że po wprowadzeniu diety eliminacyjnej jest duże prawdopodobieństwo, że dziecko z czasem wyrośnie z alergii. Dzieje się tak w ciągu 1–3 lat od rozpoznanej i stwierdzonej alergii na białko mleka krowiego [1].