Odczulanie dzieci – jakie są rodzaje i kiedy można je przeprowadzić?

Na czym polega odczulanie u dzieci?

Odczulanie dzieci to jedyny przyczynowy sposób leczenia chorób alergicznych zależnych od przeciwciał klasy IgE. Metoda ta prowadzi do zmiany ich naturalnego przebiegu, a dokładnie do:

• złagodzenia towarzyszących im objawów,
• zmniejszenia dawek leków stosowanych w leczeniu objawowym,
• zahamowania postępu choroby od łagodniejszych do ciężkich postaci (np. z alergicznego nieżytu nosa do astmy atopowej),
• poprawy ogólnej jakości życia,
• przeciwdziałania nabywaniu nadwrażliwości układu odpornościowego na nowe alergeny [1].

Głównym wskazaniem do przeprowadzenia odczulania u dzieci są alergie wziewne, które są jednymi z częściej występujących w populacji pediatrycznej. Skuteczność immunoterapii w przypadku jadu owadów wynosi około 99%, w alergii na pyłki roślin – około 90%, a roztoczy kurzu domowego – 80% [2].

Odczulanie dzieci – w jakim wieku można je przeprowadzić? Maluchy w walce z alergią

Immunoterapię alergenową można przeprowadzić zarówno u dorosłych, jak i u dzieci. Pacjenci pediatryczni są nawet lepszymi kandydatami do odczulania głównie z uwagi na:

• z reguły krótki wywiad chorobowy, który nie przekracza kilku lat,
• mniejszy stopień niepożądanych zmian w organizmie zachodzących na skutek przewlekłego stanu zapalnego [1].

Zastanawiasz się, od jakiego wieku można wykonać odczulanie dzieci? Procedura ta nie jest przeprowadzana u dzieci młodszych niż 2 lata. Względnym przeciwwskazaniem jest wiek poniżej 5 r.ż. [1].

Poznaj kryteria odczulania u dzieci

Odczulanie przeprowadza się u dzieci spełniających:

kryteria kliniczne:

• okresowy/przewlekły alergiczny nieżyt nosa o umiarkowanym/ciężkim nasileniu,
• alergiczny nieżyt nosa i spojówek,
• dobrze kontrolowana astma atopowa epizodyczna/przewlekła o lekkim/umiarkowanym nasileniu,
• alergia na jady owadów błonkoskrzydłych,

kryteria immunologiczne:

• podłoże alergii zależne od IgE potwierdzone dodatnim wynikiem testów skórnych lub na podstawie obecności swoistych przeciwciał klasy IgE we krwi,
• uczulenie na alergeny powietrznopochodne, w tym pyłki traw, żyta, drzew wczesnych (leszczyna, olcha) i późnych (brzoza), chwastów (bylica, babka pospolita); wykonywane jest też odczulanie dziecka z alergią na roztocza kurzu domowego (Dermatophagoides pteronyssinus, Dermatophagoides farinae), rzadziej podejmuje się immunoterapię przy alergii na zarodniki grzybów pleśniowych i alergeny zwierzęce,
• potwierdzenie istotnego klinicznie uczulenia – ekspozycja na czynnik alergiczny wywołuje u dziecka objawy kliniczne.

Odczulania dziecka nie można wykonać, nawet jeśli spełnia kryteria, ale występują u niego określone przeciwwskazania do leczenia – jednym z nich jest wiek [1, 3]. Względnym przeciwwskazaniem do immunoterapii u dzieci jest jednonarządowa dobrze kontrolowana choroba autoimmunologiczna, jak np. cukrzyca typu 1. Kolejne przeciwwskazania stanowią brak związku między narażeniem na alergen a pojawieniem się objawów klinicznych oraz ujemny wynik testów na występowanie swoistych przeciwciał IgE [1].

Jak wygląda odczulanie u dzieci? Są dwie metody

Obecnie znane są dwie metody odczulania:

• metoda podjęzykowa – przyjmowanie alergenu w postaci kropli lub tabletek pod język,
• metoda podskórna – przyjmowanie alergenu w postaci zastrzyków podskórnych.

Szczepionki zawierające alergeny wziewne można podawać podskórnie lub podjęzykowo, a te zawierające jady owadów tylko podskórnie. Przy immunoterapii alergenami całorocznymi, kiedy po roku nie ma pożądanych rezultatów odczulania u dziecka, należy je zakończyć. Z kolei w przypadku alergii sezonowych ocenie podlega kilka sezonów pylenia. Aby osiągnąć pełny efekt terapeutyczny, odczulanie u dziecka musi być prowadzone przez średnio 3–5 lat [4].