Szczepienia dzieci po 1 roku życia ‒ kalendarz szczepień obowiązkowych

Jak przedstawia się terminarz szczepień dzieci w 2 roku życia?

Pierwsze dwa lata życia to najbardziej intensywny okres, jeśli chodzi o obowiązkowe szczepienia dzieci. Oto jak przedstawia się terminarz szczepień dzieci w 2 roku życia:

w 13. – 15. miesiącu życia dziecko otrzymuje:

• domięśniowo lub podskórnie szczepienie przeciwko odrze, śwince, różyczce, znane też jako MMR (jest to akronim od angielskich nazw tych trzech chorób, czyli measles, mumps, rubella),
• domięśniowo lub podskórnie trzecią dawkę szczepienia podstawowego przeciw inwazyjnym zakażeniom Streptococcus pneumoniae;

w 16. – 18. miesiącu życia dziecko otrzymuje:

• domięśniowo lub podskórnie czwartą dawkę szczepienia podstawowego przeciw błonicy, tężcowi, krztuścowi – tzw. Di-Te-Per lub DTP – nazwa pochodzi od pierwszych liter angielskich określeń wymienionych chorób, czyli diphtheria, tetanus, pertussis,
• domięśniowo lub podskórnie trzecią dawkę szczepienia podstawowego przeciw poliomyelitis – IPV,
• domięśniowo lub podskórnie czwartą dawkę szczepienia podstawowego przeciw inwazyjnym zakażeniom Haemophilus influenzae typu b – HiB [1].

Harmonogram szczepienia dzieci w wieku przedszkolnym

Kolejnym dość intensywnym okresem w życiu, jeśli chodzi o szczepienia ochronne dzieci, jest wiek przedszkolny. Harmonogram szczepienia dzieci w 6 r.ż. obejmuje pierwszą dawkę szczepienia przypominającego przeciwko błonicy, tężcowi i krztuścowi. Jest to szczepionka DTaP, czyli bezkomórkowa. Dziecko otrzymuje również szczepienie przypominające przeciwko poliomyelitis. Sześć lat to też moment przypominającego szczepienia przeciw śwince, odrze, różyczce [1].

Kalendarz szczepień dzieci starszych

Obowiązkowe szczepienia dla dzieci trwają do ukończenia 19 lat. Dla uczniów uczęszczających do szkół podstawowych i ponadpodstawowych są przeznaczone następujące szczepienia:

• w wieku 10 lat otrzymuje się przypominające szczepienie przeciw śwince, odrze, różyczce,
• w wieku 14 lat podawana jest druga dawka przypominająca szczepienia przeciw błonicy, tężcowi, krztuścowi. Stosuje się szczepionkę Tdap, czyli bezkomórkową z obniżoną zawartością antygenów błonicy i krztuśca,
• w wieku 19 lat otrzymuje się ostatnie szczepienie podstawowe i jest to trzecia dawka szczepienia przypominającego przeciwko błonicy i tężcowi [1].

Czy są przeciwwskazania do szczepienia dzieci?

O podaniu szczepionki dziecku za każdym razem decyduje lekarz na podstawie prawidłowo przeprowadzonej kwalifikacji. Bezwzględnym przeciwwskazaniem do zaszczepienia dziecka jest reakcja anafilaktyczna po podaniu poprzedniej dawki szczepionki lub reakcja anafilaktyczna na jakikolwiek składnik szczepionki. Nie powinno się szczepić dziecka podczas choroby, której towarzyszy gorączka wynosząca powyżej powyżej 38,5°C. Złym momentem na podanie szczepienia dziecku jest stan zaostrzenia choroby przewlekłej. W wymienionych przypadkach konieczne jest wstrzymanie się ze szczepieniem do momentu ustąpienia objawów.

Szczególnym rodzajem szczepionek, są te zawierające tzw. żywy składnik, jak np. szczepionka przeciw odrze, śwince, różyczce czy gruźlicy. Tego typu preparaty mają specjalny schemat podawania u dzieci zmagających się z m.in. chłoniakiem, białaczką,, i nie powinny być stosowane po przeszczepieniu szpiku, transplantacji narządów, chemioterapii, przyjmowaniu dużych dawek sterydów czy przy ciężkich wrodzonych i nabytych niedoborach odporności [2, 3]. Należy zaznaczyć, że takie stany jak zakażenia górnych dróg oddechowych (przy założeniu braku gorączki lub z gorączką poniżej 38,5˚C), alergia, astma, antybiotykoterapia, biegunka czy zapalenie skóry, nie powinny powodować zmian w planie szczepień dzieci [2].

Nie tylko szczepienia podstawowe dzieci

Warto wspomnieć, że w Programie Szczepień Ochronnych znajdują się również szczepienia zalecane dla dzieci. Wśród nich wymienione są szczepienia przeciwko grypie, ospie wietrznej ‒ VZV, inwazyjnym zakażeniom Neisseria meningitidis, wirusowemu zapaleniu wątroby typu A – HAV, kleszczowemu zapaleniu mózgu – KZM czy ludzkiemu wirusowi brodawczaka – HPV, który jest jednym z czynników ryzyka raka szyjki macicy [4].

Zobacz również jakie niepożądane reakcje mogą wystąpić po szczepieniach i jak wygląda kalendarz szczepień młodszych dzieci.

Autor: dr nauk o zdrowiu Olga Dąbska
Konsultacje merytoryczne: Lek. Agnieszka Widera