Jak skutecznie radzić sobie z przeziębieniem u dzieci?

Przeziębienie u dzieci – objawy

Przeziębienie to infekcja spowodowana przez wirusy, która zwykle przebiega w trzech fazach: jest to faza inkubacji wirusa, faza ostra i faza zdrowienia [1]. Jego typowymi objawami są:

• stan podgorączkowy, czyli niewielkie podwyższenie temperatury ciała (od 37,1 do 38℃),
• nieżyt nosa, zwany potocznie katarem,
• nieznaczny kaszel, który najpierw ma suchy charakter, po czym przechodzi w postać mokrą związaną z odkrztuszaniem nadmiaru śluzu z dróg oddechowych.
• W początkowej fazie choroby dziecka można zaobserwować wydzielanie się z nosa wodnistej wydzieliny, która po kilku dniach zwykle zmienia zabarwienie na żółtozielone.
• Do innych symptomów przeziębienia u dzieci należą również: ból i drapanie w gardle, spadek nastroju i rozdrażnienie [1].

Ile trwa przeziębienie u dzieci?

Przeziębienie trwa najczęściej od 10 do 14 dni, chociaż zdarza się, że katar u dziecka lub inne dolegliwości ustępują całkowicie już po 4–5 dniach. Objawem, który zwykle najdłużej męczy najmłodszych, jest kaszel. W niektórych przypadkach utrzymuje się on nawet przez kilka tygodni. Ze względu na to, że choroba może być wywoływana przez wiele podtypów wirusów, jednorazowe przechorowanie nie uodparnia organizmu na kontakt z innym wirusem i na ponowny rozwój infekcji.

Domowe sposoby na przeziębienie u dzieci

Wielu rodziców szuka informacji, jak wyleczyć kaszel i katar u swoich pociech za pomocą domowych metod. Większość leków na przeziębienie dla dzieci jest dostępnych bez recepty, można też wspomóc leczenie, stosując naturalne sposoby na przeziębienie, np. syrop z cebuli (lekarze zalecają go po 1 roku życia; jeśli kupujemy gotowy syrop apteczny, to trzeba sprawdzić, czy w jego składzie nie ma alkoholu – etanolu, który jest przeciwwskazany u dzieci), czosnek [2], imbir, witamina C [2], herbata z malin, mleko z miodem (pamiętaj, że miód można podawać dzieciom po 12 miesiącu życia) [3].

Jeśli chodzi o walkę z podwyższoną temperaturą, należy pamiętać, że jest ona naturalnym mechanizmem obronnym organizmu, więc jej obniżanie nie zawsze jest konieczne. Zgodnie z wiedzą medyczną, stanu podgorączkowego (poniżej 38℃ pod pachą) nie należy obniżać, chyba że dziecko odczuwa duży dyskomfort. Wówczas można przykładać chłodne okłady na karku, na nadgarstkach lub w pachwinach. W zależności od stanu dziecka lekarze zalecają podawanie leków przeciwgorączkowych przy gorączce przekraczającej 38,5℃ (lub niższej jeśli dziecko ma wyraźnie gorsze samopoczucie) [4, 5]. W zmniejszaniu bardzo wysokiej temperatury ciała (powyżej 39℃), poza lekami pomocne okazują się chłodne okłady przykładane do łydek i nadgarstków, picie herbaty malinowej, herbaty z kwiatu lipy, a nawet zwykłej herbaty z miodem i cytryną. Pozbycie się uporczywego kaszlu ułatwia także herbatka z ziela tymianku, korzenia lukrecji i ślazu dzikiego (należy wymieszać w równych proporcjach, zalać łyżkę suszu szklanką wrzątku i zaparzać pod przykryciem). Kolejnym domowym sposobem na przeziębienie, zwłaszcza kiedy towarzyszy mu silny katar, są olejki eteryczne (eukaliptusowy, sosnowy lub rozmarynowy), ułatwiające oddychanie, którymi można delikatnie skropić (kropla lub dwie) ubranko lub kocyk, co ułatwi dziecku spokojny sen [6].

Jeśli zauważysz u swojej pociechy rozdrażnienie w czasie posiłków, niechęć do jedzenia, grymas bólu na twarzy podczas przełykania, może to oznaczać, że maluch cierpi na ból gardła. W walce z tym objawem przeziębienia starszym dzieciom może pomóc płukanie gardła naparem szałwii [7]. Młodszym dzieciom, które jeszcze nie potrafią tego robić, można kilka razy dziennie podać syrop tymiankowy: 5 łyżek suszu należy zalać 2 szklankami wrzątku, następnie gotować na małym ogniu przez pół godziny, ostudzić i dodać 4–5 łyżek miodu.

Leki i inne sposoby na przeziębienie u dzieci

Jakie lekarstwa są skuteczne na przeziębienie u dzieci? Lekiem skutecznym w terapii przeziębiania u dzieci jest ibuprofen o działaniu przeciwbólowym, przeciwgorączkowym i przeciwzapalnym, którego dawka zależy od wieku i wagi malucha. Można go stosować po 3 miesiącu życia dziecka. Farmaceutyk podaje się co 6–8 godzin, w dawkach zależnych od masy ciała dziecka [6, 8]. Jeśli ibuprofen jest niewystarczający do obniżania gorączki, można dodatkowo sięgnąć po paracetamol w dawkach również dostosowanych do masy ciała dziecka.

Odpowiedzialny rodzic powinien pamiętać, że gdy dziecko ma wysoką temperaturę, traci dużo wody poprzez pocenie się, dlatego należy podawać mu płyny w dużej ilości. Innym uciążliwym dla dzieci objawem towarzyszącym przeziębieniu jest katar, doskwierający zwłaszcza malutkim dzieciom, które podczas karmienia piersią oddychają wyłącznie przez nos. Starsze często nie potrafią jeszcze wydmuchać nosa, budzą się więc w nocy i nie mogą ponownie zasnąć. Zatem jak szybko wyleczyć katar? Nieżyt nosa wymaga oczyszczania przewodów nosowych, szczególnie w drugiej fazie infekcji, gdy katar staje się gęsty i zmienia kolor na żółtawy – wtedy warto zakraplać nos dziecka solą fizjologiczną (2–3 krople do każdej dziurki) albo roztworem hipertonicznej soli morskiej. Celem tych środków jest rozrzedzenie wydzieliny, którą łatwiej później usunąć za pomocą aspiratora). Dodatkowo można posmarować dziecku skórę nad górną wargą – w tym celu idealnie sprawdza się maść majerankowa, która przyspiesza gojenie podrażnień, a także ułatwia oddychanie [9].

Kolejnym typowym objawem przeziębienia u dzieci jest kaszel (wywołany podrażnieniem górnych dróg oddechowych). Postępowanie w tym przypadku zależy w dużej mierze od rodzaju kaszlu, który może być suchy lub mokry. Kaszel suchy zazwyczaj pojawia się na początku przeziębienia i często jest męczący. Kaszel mokry pojawia się nieco później, a wraz z nim wydzielina i odgłosy bulgotania czy świszczenia (warto zawsze wtedy skonsultować się z pediatrą celem różnicowania przeziębienia np. z zapaleniem oskrzeli). W walce z kaszlem w pierwszej kolejności stosuje się inhalacje z dodatkiem soli morskiej, soli fizjologicznej czy przeciwzapalnych wziewów dostępnych na receptę. Często polecane są również mukolityki, czyli substancje rozrzedzające wydzielinę w oskrzelach i ułatwiające odkrztuszanie. Warto wtedy dodatkowo zastosować oklepywanie pleców, które pomaga dziecku odkrztusić zalegającą wydzielinę [10].

Naturalne sposoby wspierają organizm dzieci w walce z przeziębieniem i pomagają szybciej wrócić do formy. Pamiętaj jednak, że jeśli gorączka się przedłuża lub przeziębieniu zaczynają towarzyszyć niepokojące objawy, koniecznie umów się na konsultację z pediatrą.