Jak się pozbyć kataru u dziecka?

Katar u dziecka

Katar u dzieci jest dolegliwością występującą dosyć często. Z pozoru tak prozaiczny objaw może okazać się niezwykle uciążliwy, zwłaszcza jeśli utrzymuje się przez dłuższy czas. Świadomy rodzic powinien wiedzieć, jakie są jego przyczyny i znać skuteczne sposoby na katar u dziecka. Na jaką chorobę wskazuje dany rodzaj kataru? Co oznacza długo utrzymujący się katar u dziecka? I wreszcie: jak wyleczyć katar u dziecka? Odpowiedź na te pytania znajdziesz w poniższym tekście!

Jak objawia się katar u dzieci?

Objawy kataru, a właściwie nieżytu nosa u dzieci nie różnią się od tych występujących u dorosłych. W przebiegu nieżytu nosa dochodzi do poszerzenia naczyń krwionośnych w obrębie błony śluzowej nosa, jej obrzęku oraz pojawienia się wydzieliny o różnym charakterze w zależności od etiologii (przyczyny) kataru. Nieżyt nosa może być nieinfekcyjny, bądź infekcyjny. Ten pierwszy objawia się głównie wodnistą wydzieliną wypływającą z przewodów nosowych, kichaniem, świądem nosa i uczuciem zatkania przewodów nosowych. W przypadku kataru o podłożu infekcyjnym wydzielina z nosa często zmienia się z wodnistej na bardziej gęstą. W przypadku kataru infekcyjnego objawy nie są izolowane, częściej towarzyszą mu inne dolegliwości wynikające z zainfekowania gardła przez spływającą wydzielinę, ból głowy czy zapalenie spojówek. Jednym ze skutków nieżytu nosa są zaburzenia snu, rzutujące na codzienne funkcjonowanie najmłodszych, a w przypadku przewlekłego kataru nieinfekcyjnego np. problemy natury logopedycznej [1].

Przyczyny kataru u dzieci

Katar można podzielić ze względu na jego podłoże – wyróżnia się:

alergiczny nieżyt nosa (ANN) spowodowany ekspozycją na alergen, na który pacjent jest uczulony. Wciąż trwają badania na temat tego, w jakim mechanizmie dochodzi do alergicznego nieżytu nosa u dzieci. Nie potwierdzono, czy podobnie jak u dorosłych odpowiada za niego produkowana miejscowo immunoglobulina E, wiadomo natomiast, że ANN pojawiający się we wczesnym dzieciństwie zwiększa ryzyko rozwoju astmy w późniejszym wieku [2]. Warto nadmienić, że dzieci częściej chorują na sezonowy nieżyt nosa, natomiast postacie przewlekłe dominują u osób dorosłych [3];

niealergiczny, nieinfekcyjny nieżyt nosa (NNNN) – występuje u niektórych dzieci wtedy, gdy są one wystawione na działanie substancji drażniących, np. dymu tytoniowego, niektórych leków (np. niesteroidowych leków przeciwzapalnych). NNNN może mieć także nieznaną etiologię, wynikać z drażnienia przez czynniki fizyczne i chemiczne albo być efektem zapalenia naczyń, zmian strukturalnych nosa lub zaburzeń hormonalnych, bądź metabolicznych [4];

infekcyjny nieżyt nosa (INN) – najczęściej jest spowodowany zakażeniem wirusowym [1]. Infekcja kataralna może mieć również podłoże bakteryjne, jednak częściej zdarza się, że jest to nadkażenie pierwotnej infekcji wirusowej.

Rodzaje kataru

O tym, jaki czynnik odpowiada za występowanie kataru u dzieci, dużo może powiedzieć kolor samej wydzieliny. Jeśli zaobserwujesz u dziecka wodnisty katar, a Twoja pociecha nie zdradza żadnych innych objawów, najpewniej doskwiera mu alergiczny nieżyt nosa. Bezbarwny śluz jest typowy również dla wczesnej fazy ostrego nieżytu nosa, przekrwienia i wzrostu przepuszczalności naczyń krwionośnych błony śluzowej nosa [5].

Biały katar u dziecka, o gęstej konsystencji, pojawia się w przebiegu infekcji bakteryjnej lub wirusowej. Wraz z przedłużającym się czasem trwania choroby zwiększa się liczba leukocytów, a wydzielina przybiera żółtozielony kolor [1]. Ile trwa katar u dziecka? To pytanie, które często zadają sobie zmartwieni rodzice. Trudno na nie jednoznacznie odpowiedzieć, ponieważ wiele zależy od ogólnego stanu zdrowia dziecka, jego wieku oraz czynnika, który wywołał objawy. Zwykle jednak trwa 7 do 14 dni.[Podział zawijania tekstu]

Leczenie kataru u dzieci

Nieżyt nosa u dzieci zwykle ustępuje samoistnie po upływie tygodnia. Jeżeli w znacznym stopniu utrudnia funkcjonowanie najmłodszych, można zastosować preparaty łagodzące jego objawy. Do środków pomocnych w walce z katarem należą:

  • preparaty stosowane w inhalacji na katar u dzieci, np. sól fizjologiczna lub hipertoniczna;
  • leki przeciwhistaminowe (jeśli nieżyt nosa ma podłoże alergiczne);
  • leki zawierające pseudoefedrynę – powoduje ona zmniejszenie obrzęku oraz przekrwienia błony śluzowej nosa i zatok przynosowych poprzez obkurczenie naczyń włosowatych. Warto jednak pamiętać, że pseudoefedryna nie powinna być stosowana u dzieci poniżej 12 roku życia;
  • glikokortykosteroidy donosowe – sprawdzają się w leczeniu ostrego zapalenia zatok i katarze alergicznym [6];
  • roztwory soli fizjologicznej lub wody morskiej;
  • preparaty obkurczające błonę śluzową nosa – np. oksymetazolina, ksylometazolina. [7]

Długo utrzymujący się katar u dziecka (powyżej 7 dni) wymaga konsultacji pediatrycznej, zwłaszcza wtedy, kiedy towarzyszy mu gorączka, kaszel, ból ucha czy inne niepokojące objawy.

Domowe sposoby na katar u dziecka

Poza stosowaniem wymienionych wyżej preparatów leczenie kataru u dzieci można wspomóc:

  • roztwory soli do płukania jamy nosowej i zatok – są one przeznaczone dla starszych dzieci;
  • aromaterapią – szczególnie z użyciem metanolu, eukaliptusa, majeranku i kamfory;
  • nawilżaniem powietrza w otoczeniu dziecka – zapobiega ono przesuszaniu błon śluzowych;
  • intensywnym nawadnianiem dziecka – zapobiega przesuszaniu błon śluzowych i pomaga w rozrzedzaniu się wydzieliny, przez co jej usuwanie staje się łatwiejsze [7].
  1. P. Sawiec, Postępowanie w nieżycie nosa u dzieci i młodzieży. Stanowisko EAACI, [online] https://www.mp.pl/otolaryngologia/zalecenia/98253,postepowanie-w-niezycie-nosa-u-dzieci-i-mlodziezy-stanowisko-eaaci (dostęp: 30.07.2022).
  2. G. Lack, Pediatric allergic rhinitis and comorbid disorders, „New perspectives on pediatric allergic rhinitis” 2001, vol. 108, is. 1, s. 9–15, [online:] https://www.jacionline.org/article/S0091-6749(01)46616-4/fulltext (dostęp: 30.07.2022).
  3. R. Rutkowski, Alergiczny nieżyt nosa — problem epidemiologiczny, ekonomiczny i społeczny XXI wieku, ​​„Pneumologia i Alergologia Polska” 2008, t. 76, nr 5, s. 348–352, [online:] https://journals.viamedica.pl/advances_in_respiratory_medicine/article/viewFile/27876/22688 (dostęp: 30.07.2022).
  4. M. Dudzisz-Śledź i wsp., Leczenie niealergicznego nieżytu nosa u dzieci, „Nowa Pediatria” 2/2004, s. 70–73.
  5. Dr. n.med. M.Zagor, lek. P. Czarecka, lek. M. Janoska – Jaździk [online]
  6. https://www.mp.pl/pacjent/otolaryngologia/choroby/choroby-nosa-i-zatok/105992,niezyt-nosa (dostęp 30.07.2022)
  7. G. Roberts i wsp., Paediatric rhinitis: position paper of the European Academy of Allergy and Clinical Immunology, „Allergy” 2013, s. 1102–1116, DOI: 10.1111/all.12235 (dostęp: 30.07.2022).
  8. B. Samoliński, M. Arcimowicz, Nieżyty nosa u dzieci, [w:] Polskie Standardy Leczenia Nieżytów Nosa (PoSLeNN), „Alergologia Polska” 2013/1, [online:] https://www.researchgate.net/publication/282330096_Polskie_standardy_leczenia_niezytow_nosa_PoSLeNN_Stanowisko_Panelu_Ekspertow_Polskiego_Towarzystwa_Alergologicznego (dostęp: 30.07.2022).

Agnieszka Widera, lekarz

Absolwentka Wydziału Lekarskiego na Śląskim Uniwersytecie Medycznym w Katowicach. Aktualnie specjalizuje się w zakresie chorób wewnętrznych, pracuje w szpitalu na oddziale internistycznym, a także na SOR i w placówkach POZ. Stale poszerza swoje umiejętności w zakresie ultrasonografii jamy brzusznej, tarczycy i echokardiografii. Ukończyła liczne kursy z zakresu dietetyki klinicznej, a od 2015 roku prowadzi własną działalność z zakresu dietetyki, pomagając osobom z zaburzeniami endokrynologicznymi i otyłością. Od 2019 r. jest członkiem Europejskiego Stowarzyszenia Czyste Leczenie. Prywatnie jest mamą dwójki dzieci.
Nosox Junior to aerozol do nosa zawierający oksymetazoliny chlorowodorek, który zwęża naczynia krwionośne. Podanie leku Nosox Junior zmniejsza obrzęk zmienionej zapalnie błony śluzowej i hamuje nadmierne wydzielanie, co ułatwia swobodne oddychanie przez nos. Zmniejszenie przekrwienia błony śluzowej nosa powoduje również otwarcie i rozszerzenie przewodów odprowadzających zatok przynosowych i odblokowuje trąbki słuchowe. Ułatwia to usuwanie wydzieliny i wyleczenie zakażenia bakteryjnego. Nosox Junior stosuje się:
  • w obrzęku błon śluzowych występującym w ostrym zapaleniu błony śluzowej nosa, naczynioruchowym zapaleniu błony śluzowej nosa, alergicznym zapaleniu błony śluzowej nosa,
  • zapaleniu zatok przynosowych,
  • zapaleniu trąbki słuchowej,
  • zapaleniu ucha środkowego.
Pow. 1 r.ż. 1 ml roztworu zawiera 0,25 mg oksymetazoliny chlorowodorku.
Informacja o leku*

*Tu znajdziesz najważniejsze informacje o leku, substancji czynnej, postaci, wskazaniach, przeciwwskazaniach i podmiocie odpowiedzialnym.

Przed użyciem zapoznaj się z ulotką, która zawiera wskazania, przeciwwskazania, dane dotyczące działań niepożądanych i dawkowanie oraz informacje dotyczące stosowania produktu leczniczego, bądź skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą, gdyż każdy lek niewłaściwie stosowany zagraża Twojemu życiu lub zdrowiu.

Kontakt: PPF „HASCO-LEK” S.A. ul. Żmigrodzka 242e, 51-131 Wrocław

Informacja o leku: tel. (+48 22) 742 00 22
informacjaoleku@hasco-lek.pl

Korzystanie z serwisu nie zastępuje diagnozy lekarza czy konsultacji farmaceuty, zaleceń lekarza, czy farmaceuty co do przyjmowania leków, a także treści ulotki i Charakterystyki Produktu Leczniczego. Dołożyliśmy wszelkich starań, aby opublikowane opracowania były najwyższej jakości i odpowiadały potrzebom czytelników, a również były zgodne z obowiązującymi przepisami i wytycznymi. Nie ponosimy odpowiedzialności za własne decyzje użytkowników, mogące mieć wpływ na ich zdrowie, prowadzoną działalność gospodarczą lub zawodową.