Jak muzyka i bajki mogą wpływać na rozwój Twojego dziecka

Rola muzyki w rozwoju dziecka

Można śmiało rzec, że rola muzyki w życiu dzieci była podskórnie przeczuwana od wieków – nucenie czy śpiewanie kołysanek świeżo urodzonym dzieciom jest normą w wielu kulturach, ponieważ pomaga uspokoić i wyciszyć dziecko, jest także sposobem na budowanie bliskości i więzi. Współcześnie nauka poszukuje dowodów na pozytywny wpływ muzyki na dziecko.

Badania sugerują między innymi, że słuchanie muzyki (najczęściej mówi się o zachodniej muzyce klasycznej, gdyż to ją wykorzystywano w większości badań) wpływa między innymi na:

• socjalizację i gust dziecka – dziecko poznaje dzięki temu obecne w kulturze wzorce, rozwija normy estetyczne [1];
• rozwój mózgu – słuchanie muzyki od dzieciństwa wspiera rozwój poznawczy dziecka i stymuluje powstawanie nowych połączeń w mózgu, nawet u dzieci urodzonych przedwcześnie [2];
• dostarcza bezpiecznej stymulacji dziecku – innymi słowy chroni przed nudą;
• pomaga regulować emocje i rozładowywać stres – słuchając muzyki, przeżywamy zapisane w niej emocje, dzięki czemu możemy je rozładowywać i wykorzystywać muzykę do wspierania regulacji emocji [3].
• Z tych powodów warto puszczać muzykę dzieciom już od pierwszych dni życia. Pamiętaj jednak, że im młodszy mózg, tym prostszą i mniej złożoną muzykę preferuje [3].

Wpływ muzyki na dziecko – kiedy może być negatywny?

Muzyka nie zawsze służy Twojemu dziecku. O ile słuchanie jej w spokojnych warunkach, w domowym zaciszu może je uspokajać i wspierać rozwój jego mózgu, o tyle zabieranie go na głośny koncert prawie nigdy nie jest dobrym pomysłem.

Wpływ muzyki na dziecko możesz też rozpoznać po jego zachowaniu – obserwuj, czy po jej włączeniu dziecku się rozluźnia i uspokaja, czy może sztywnieje na Twoich rękach? Niepokojącym sygnałem może być też fakt, że maleństwo natychmiast zasypia, jakby chciało odciąć się od nadmiaru bodźców.

Bajki na dobranoc dla dzieci – dlaczego warto czytać bajki?

Nie ma chyba osoby, która podawałyby w wątpliwość sens czytania dzieciom. Dlaczego jednak warto czytać bajki dzieciom? Z pewnością dzięki temu rozszerzają one swoje słownictwo, poznają nowe pomysły, a ich mózg jest stymulowany. To jednak nie wszystko. Okazuje się, że bajki na dobranoc dla dzieci jako część codziennej wieczornej rutyny polepszają jakość snu dziecka [4]. Wspólne czytanie jest też doskonałym momentem na budowanie więzi, ale też okazją do wyciszenia i rozładowania emocji. Co więcej, regularne czytanie ćwiczy wiele funkcji mózgu Twojego malucha – pamięć, wyobraźnię, kreatywność, umiejętność rozwiązywania problemów. Opowieści przekazują też ważne normy społeczne, dzięki czemu sprzyjają socjalizacji i rozwojowi moralności.

Czytanie niemowlakom – czy ma sens? Od kiedy zacząć czytać dziecku na dobranoc?

Wielu rodziców rozpoczyna czytanie dzieciom zaraz po urodzeniu, a czasem nawet jeszcze w ciąży, licząc, że czytanie niemowlakowi przyniesie pozytywne efekty, takie jak szybszy rozwój, szczególnie słownictwa. Dotychczas jednak badania nie potwierdzają tych założeń – znaleziono związek między bogactwem słownictwa dziecka a czytaniem mu w wieku 8 miesięcy, ale nie wcześniej [5].

Czy w takim razie warto czytać tak małemu dziecku? Jeżeli sprawia to radość rodzicowi i dziecku, jest jednym ze sposobów na wspólne spędzanie czasu, buduje więź między nimi, to z pewnością może to być wartościowy czas. Warto jednak pamiętać o tym, żeby nie rezygnować z innych form kontaktu językowego z dzieckiem – mówienia do niego, śpiewania piosenek itp. Przewagą tych opcji jest fakt, że można wówczas zachować kontakt wzrokowy z niemowlęciem, co również jest bardzo ważne dla jego rozwoju.

Jak dbać o rozwój dziecka?

Z pewnością jako rodzic dostajesz wiele rad i spotykasz niekończącą się ilość inspiracji, które mają Cię wesprzeć w stymulowaniu rozwoju Twojego dziecka. Pamiętaj, że nie musisz korzystać ze wszystkich i nie każda aktywność będzie odpowiednia dla waszej rodziny. Twoje dziecko może nie lubić śpiewania, czytania albo słuchania muzyki. Może być też tak, że Tobie nie sprawia to przyjemności do tego stopnia, że w czynność, która potencjalnie miała was do siebie zbliżać, wkrada się dużo trudu i napięcia. W takich sytuacjach nie warto się zmuszać do czytania czy słuchania muzyki, bo koszty mogą przekroczyć spodziewane korzyści z tych czynności. Najważniejsze jest zwracanie uwagi na granice swoje i swojego dziecka.

Ludzie przychodzą na świat z wewnętrznym dążeniem do rozwoju i nawet jeśli przez pierwsze lata nie będziecie czytać książeczek, to rozwój Twojego malucha nie stanie w miejscu.