Co na anemię u dzieci? Jak możesz uzupełnić żelazo w diecie dla dziecka?

Anemia ‒ przyczyny i objawy u dzieci

Anemia to najczęstsze schorzenie hematologiczne u dzieci. Niedobór żelaza w diecie jest najpowszechniejszym niedoborem pokarmowym. Żelazo zalicza się do mikroelementów ze względu na niewielką ilość w organizmie oraz na małe dzienne zapotrzebowanie. Głównymi przyczynami niedoboru żelaza są:

• mniejsze zapasy z okresu życia płodowego, głównie u wcześniaków, noworodków z ciąż mnogich oraz dzieci matek, które miały niedokrwistość w trakcie ciąży,
• nieodpowiednia dieta dziecka,
• zaburzenia wchłaniania,
• przewlekłe biegunki,
• ostre i przewlekłe krwawienie [1].

Zwiększone zapotrzebowanie na żelazo występuje u wcześniaków i w okresie szybkiego wzrostu i dojrzewania. Do najczęstszych objawów niedoboru żelaza u dzieci należą:

• bladość skóry,
• brak apetytu,
• senność,
• szybkie męczenie się,
• rozdrażnienie,
• zmniejszona odporność [2]

Jak uzupełnić żelazo u dziecka?

W leczeniu anemii z niedoboru żelaza niezbędnych jest kilka elementów. Oprócz leczenia przyczynowego i odpowiedniej suplementacji żelaza wymagana jest odpowiednia dieta, uwzględniająca produkty bogate w żelazo. Warto pamiętać, że nie zawsze duża zawartość żelaza w produktach oznacza, że są one dobrym źródłem żelaza. Na przyswajalność żelaza wpływa wiele czynników, np. obecność czynników hamujących i wspomagających wchłanianie tego pierwiastka. W produktach spożywczych występują dwa rodzaje żelaza: hemowe i niehemowe. Żelazo hemowe jest pochodzenia zwierzęcego ‒ jest ono lepiej przyswajalne niż żelazo niehemowe, które znajduje się w roślinach. Do substancji, które hamują biodostępność żelaza, zaliczają się otręby i nasiona roślin strączkowych ze względu na znajdujące się w nich fityniany. Najważniejszym czynnikiem, który ułatwia wchłanianie żelaza, są duże ilości witaminy C, dlatego do kanapki z wędliną warto dodać pomidora lub paprykę czerwoną. Do warzyw będących dobrym źródłem witaminy C zaliczają się również: chrzan, jarmuż, natka pietruszki, szpinak, brukselka, kalarepa i kalafior. Natomiast do owoców z dużą zawartością witaminy C należą: truskawki, poziomki, cytryna, porzeczki czarne, kiwi, pomarańcza i grejpfrut. Czynnikami, które wspomagają wchłanianie żelaza, są również kwasy organiczne, takie jak kwas jabłkowy, mlekowy i cytrynowy ‒ znajdują się one w produktach kiszonych [1].

Anemia u dziecka ‒ co jeść?

Bilansując i układając dietę w leczeniu z niedokrwistości z niedoboru żelaza, wskazane jest:

• uwzględnienie w jadłospisie dziecka produktów roślinnych o dużej zawartości żelaza (warzywa strączkowe, warzywa o zielonych liściach, suszone owoce),
• spożywanie dużej ilości chudego mięsa czerwonego: chude gatunki wędlin to źródło żelaza hemowego, czyli dobrze przyswajalnego,
• ograniczenie spożycia czarnej herbaty: zawiera ona taniny, czyli związki hamujące wchłanianie żelaza z przewodu pokarmowego,
• spożywanie dużej ilości warzyw i owoców bogatych w witaminę C (czarna porzeczka, natka pietruszki, sok pomarańczowy) ‒ dieta bogata w tę witaminę zwiększa przyswajalność żelaza; należy pamiętać, że witamina C jest wrażliwa na temperaturę i podczas obróbki termicznej znacznie zmniejsza się jej ilość w danym produkcie,
• spożywanie przetworów zbożowych i pieczywa pełnoziarnistego (chleb graham, chleb żytni, kasza gryczana, bułki grahamki),
• picie wody niegazowanej dla zaspokojenia pragnienia między posiłkami oraz do posiłków,
• spożywanie 5 posiłków dziennie w regularnych odstępach (co 3‒4 godziny).

Zastosowanie wyżej wymienionych zasad pomoże podnieść poziom żelaza u dzieci, dlatego należy pamiętać, że prawidłowo zbilansowana dieta pozwala zapewnić odpowiedni wzrost i rozwój dziecka oraz umożliwi pokrycie zwiększonego zapotrzebowania na żelazo u dziecka chorego [1].