Zapalenie piersi ‒ czy gorączka jest przeciwwskazaniem do karmienia piersią?

Zapalenie piersi ‒ objawy

Zapalenie piersi wiąże się z objawami, które pozwalają wykluczyć inne problemy laktacyjne, na przykład zastoje pokarmu lub nawał.

Głównymi objawami świadczącymi o zapaleniu piersi są:

• ból ‒ nie zawsze związany z dotykiem (pierś może boleć samoistnie);
• gorączka powyżej 38,5℃,
• zaczerwienienie fragmentu piersi,
• obrzęk części gruczołu piersiowego, wyczuwalne zgrubienie, które nie zmniejsza się po karmieniu,
• objawy grypopodobne ‒ bóle głowy, dreszcze, gorączka, osłabienie, senność, nudności, wymioty. [1]

Dlaczego tworzy się stan zapalny w piersi?

Najczęstszą przyczyną powstawania stanu zapalnego w piersi jest nieprawidłowa technika karmienia. Jeżeli pierś nie jest właściwie opróżniana (np. gdy dziecko źle chwyta brodawkę), karmienia nie są częste lub dziecko nie opróżnia piersi całkowicie, ryzyko zapalenia piersi wzrasta.

Nieprawidłowa technika karmienia często wiąże się też z uszkodzeniem brodawek ‒ pęknięcia, które się nadkażają i nie są dobrze leczone, są czynnikiem ryzyka stanu zapalnego (nieleczone rany mogą powodować zapalenia piersi o podłożu bakteryjnym). Kolejnym skutkiem złej techniki karmienia bywają zatkane kanaliki mlekowe, które również mogą prowadzić do zastoju pokarmu i stanu zapalnego.

Do innych częstych przyczyn zapalenia piersi należą:

• zbyt nagłe odstawienie dziecka od piersi ‒ wówczas mleko zalegające w przewodach mlekowych uszkadza je, doprowadzając do stanu zapalnego,
• uraz mechaniczny (np. uderzenie piersi),
• zbyt intensywny masaż,
• stres, przemęczenie i osłabienie organizmu, na które szczególnie są narażone świeżo upieczone mamy
• infekcja bakteryjna przy uszkodzonych brodawkach piersiowych.[2]

Zapalenie piersi ‒ walka z gorączką

Najczęstszymi po bólu piersi objawami towarzyszącymi zapaleniu piersi jest wysoka gorączka (powyżej 38,5℃) oraz objawy grypopodobne.

Kiedy takie objawy dotyczą osoby niekarmiącej, zwykle sięga ona po leki przeciwgorączkowe, jednak kobieta karmiąca obawia się przenikania leków do mleka i zastanawia się, czy może bezpiecznie karmić mimo stosowania leków.

Czy można karmić piersią podczas gorączki?

Oczywiście, że tak! Przy zapaleniu piersi karmienie jest kluczową terapią. Niestety, kiedy w gruczołach piersi jest stan zapalny, który czasami wiąże się z utrudnionym przepływem pokarmu, dziecko niechętnie je z chorej piersi, co utrudnia proces leczenia. Warto wtedy rozważyć użycie laktatora lub ręczne odciąganie mleka (poprzez chwytanie dwoma palcami i naciskanie brodawki ponad sutkiem). Sama gorączka jednak nie jest wskazaniem do odstawienia dziecka od piersi. Wręcz przeciwnie ‒ ograniczenie karmień może pogłębić problem. Pokarm jest bezpieczny dla dziecka, nawet jeśli zapalenie piersi ma podłoże bakteryjne.[3]

Leki na gorączkę a karmienie piersią

Leki przeciwgorączkowe i przeciwbólowe a karmienie piersią to temat niosący za sobą obawy wielu mam. Często niepotrzebnie, ponieważ jest wiele leków na ból i gorączkę przebadanych pod kątem przenikania do mleka i określonych jako bezpieczne w okresie laktacji.

W leczeniu zapalenia piersi stosuje się niesteroidowe leki przeciwzapalne, najczęściej zawierające ibuprofen. Można stosować dodatkowo leki przeciwbólowe zawierające paracetamol. Obydwie substancje czynne są bezpieczne w okresie laktacji.

Jeżeli po trzech dniach stosowania leczenia przeciwzapalnego nie ma poprawy, następuje pogorszenie stanu lub są widoczne uszkodzenia brodawek, należy zgłosić się do lekarza, ponieważ będzie trzeba podać antybiotyk (są antybiotyki, które można stosować w czasie karmienia piersią).

Sięgając po leki w okresie karmienia piersią warto sprawdzić bezpieczeństwo stosowania substancji czynnych w laktacyjnym leksykonie leków. Każda substancja ma podane ryzyko stosowania w czasie laktacji (Klasyfikacja Prof. Hale’a). Najbezpieczniejszymi lekami są te z grupy L1. Paracetamol oraz ibuprofen należą do tej grupy.

Każdy lek należy przyjmować przed najdłuższą przerwą między karmieniami, oraz stosować możliwie najniższą skuteczną dawkę przez jak najkrótszy czas.

Autor: Katarzyna Lipińska, położna
Konsultacje merytoryczne: lek. Agnieszka Widera