Psychologia prenatalna – fakty i mity 

Po co nam psychologia prenatalna?

Psychologia prenatalna to dziedzina z pogranicza psychologii i medycyny, która zajmuje się rozwojem dziecka w łonie matki. Powiększająca się liczba badań rozwija społeczną wiedzę na temat tego, co służy, a co nie służy maleństwu rosnącemu w twoim brzuchu i obala mity funkcjonujące latami. Pamiętaj jednak, że statystyka to nie wszystko, a dzieci często wychodzą bez szwanku mimo różnych czynników ryzyka.

Rozwój dziecka w łonie matki – fakty i mity

Emocje w ciąży mają wpływ na dziecko

To prawda, emocje wpływają na to, co dzieje się w naszym ciele. Trudno więc, żeby nie miały wpływu na rozwijające się w łonie matki dziecko. Pamiętaj jednak, że chwile złości czy strachu są nieodłączną częścią życia i nie dewastują mózgu rozwijającego się malucha. Problemem staje się przebywanie w permanentnym stresie i napięciu do tego stopnia, że podnosi się poziom kortyzolu u matki [1]. Dlatego jeśli widzisz, że jakieś sytuacje albo konkretne relacje mocno cię obciążają, warto rezygnować z nich nie tylko dla własnego dobra, ale też zdrowia nienarodzonego dziecka. W sytuacji, kiedy jest to niemożliwe, szukaj wsparcia.

Miesiąc, w którym dziecko się urodzi ma znaczenie

Prawda. Od wieków ludzie wierzą w to, że urodzenie się pod określoną konstelacją gwiazd wpływa na to, jaki będzie człowiek albo co go spotka. Wraz z rozwojem nauki okazuje się, że choć nie wpływają na to gwiazdy, rzeczywiście miesiąc urodzenia dziecka może zwiększać ryzyko zachorowania na niektóre choroby albo mieć wpływ na rozwój. Jest to związane między innymi z ekspozycją ciężarnej mamy na słońce czy smog [2]. Wiedza o tych mechanizmach pomaga jednak zniwelować ich wpływ przez choćby suplementację witaminy D.

Dziecko w łonie matki nie czuje bólu i nie przeżywa emocji

Fałsz. Choć mamy domyślają się, że ich dziecko może się przestraszyć ze względu na to, jak podryguje przy nagłych i głośnych dźwiękach, to odkrycia psychologii prenatalnej potrafią zadziwić. Obrazowanie prenatalne wykryło u dzieci wiele grymasów twarzy świadczących o odczuwanym bólu i emocjach. Dzieci w łonie matki potrafią płakać, ale też regulować się przez ssanie kciuka.

Więź matki z dzieckiem zaczyna się już w ciąży

Prawda. Dziecko słyszy cię, będąc w łonie, więc możesz do niego mówić lub śpiewać [4], słyszy twoje bicie serca, a po urodzeniu rozpoznaje twój zapach. Można więc śmiało powiedzieć, że więź zaczyna się tworzyć już w okresie prenatalnym. Pamiętaj jednak, że więź jest dwustronna – kiedy myślisz o swoim dziecku, mówisz do niego, wybierasz dla niego imię, kupujesz ubrania i kiedy czujesz, jak się porusza w tobie, ta więź powstaje.

Korzystanie z elektroniki w ciąży szkodzi dziecku

Na ten moment wyniki badań nie są jasne. O ile wystawianie płodu na promieniowanie rentgenowskie czy pole magnetyczne jest przeciwwskazane, nie mamy jasności co do korzystania na przykład ze smartfonów czy komputerów. Z tego powodu często zaleca się, aby skrócić dzień pracy ciężarnych, które wykonują wszystkie obowiązki przed ekranem.

Słuchanie Mozarta w ciąży sprawi, że twoje dziecko będzie geniuszem

Fałsz. Po pierwsze wieść gminna niesie o wyjątkowości muzyki Mozarta, ale wzięło się to wyłącznie z tego powodu, że muzyki tego kompozytora używano w przeprowadzonych badaniach. Po drugie nie ma dowodów na to, że muzyka podnosi IQ dziecka w sposób statystycznie istotny. Choć niektóre pomniejsze badania w historii wykazywały korelację, to warto zwrócić uwagę na to, że w takim badaniu nie da się wykluczyć wielu czynników zakłócających oraz tego, że matka, która jest skłonna słuchać muzyki ze względu na rozwój swojego dziecka, po urodzeniu również będzie starała się go intensywnie stymulować, co może wpłynąć na wyniki testów inteligencji. Natomiast jeśli słuchanie muzyki sprawia ci przyjemność i obniża u ciebie poziom napięcia, z całą pewnością będzie służyło twojemu dziecku z tego powodu.

Fantazjowanie o mężczyźnie wpływa w czasie ciąży na wygląd dziecka

Ten bardzo już stary przesąd sięga swoimi korzeniami do teorii zapatrzenia, mówiącej o tym, że jeśli matka zapatrzyła się na kogoś w ciąży, to dziecko będzie do niego podobne. Jest on oczywiście mitem, choć trudno powiedzieć, czy ktoś wpadł na pomysł, żeby sprawdzać to doświadczalnie.

Psychologia prenatalna – czy wiedza zawsze nam służy?

Wiedza na temat wszystkich zagrożeń, które mogą spotkać twoje dziecko, bywa bardzo obciążająca. Jeżeli czujesz, że wraz z nią w okres ciąży, który przecież wiele mam wspomina jako radosny, wkradł się lęk, sprawdź, czy takie informacje na pewno ci służą. Być może warto też zadbać o siebie, konsultując się z psychologiem.