Pielęgnacja krocza po porodzie – masaże, okłady, ćwiczenia i inne metody

Przez lata cała sfera opieki nad kobietą po urodzeniu dziecka była strefą tabu. Dziś coraz częśiej otwarcie mówi się o kompleksowej opiece po porodzie, w tym o dolegliwościach krocza – nieco innych w przypadku nacięcia, nieco innych przy pęknięciu krocza. Zobaczmy jak sobie z nimi radzić.

Masaże i okłady na bolące krocze po porodzie

Bolące, swędzące krocze po porodzie to dolegliwości zupełnie naturalne i powszechnie doświadczane. Choć rana krocza po porodzie goi się w ciągu pięciu dni, to ból krocza może utrzymywać się do zakończenia okresu połogu – ale ma znacznie mniejszą intensywność. Nie powinien on wzbudzać niepokoju, o ile nie zauważysz dodatkowych objawów, takich jak dziwne upławy i krwawienia czy narastające pieczenie po porodzie. Może to wskazywać na rozejście rany krocza, które wymaga pilnej konsultacji i ponownego szycia. Jeśli wszystko przebiega bez powikłań, możesz przyspieszyć proces regeneracji dolnych partii ciała i ukoić nieprzyjemny obrzęk krocza po porodzie oraz inne dolegliwości, wykonując zimne, miejscowe okłady z lodu owiniętego w bawełnianą ściereczkę lub chłodnej gazy. Nie jest natomiast wskazane płukanie pochwy i tzw. nasiadówki, zwłaszcza na szyte krocze po porodzie – takie zabiegi mogą przyspieszać rozpuszczanie szwów. Na ból po nacięciu krocza wykonuj regularnie masaż z olejkami naturalnymi, np. z awokado czy migdałów. Jeśli miałaś zakładane szwy, to z masażem odczekaj minimum dobę od ich zdjęcia. Do zabiegu klęknij na jednym kolanie z drugą nogą odwiedzioną i prostą lub stań z jedną nogą opartą o krzesło. Odrobinę olejku nanieś na palce, rozchyl wargi sromowe i delikatnie masuj ruchami okrężnymi wokół pochwy w kierunku zewnętrznym przez kilka minut. W ten sposób stopniowo ustąpi też opuchlizna krocza po porodzie i uczucie ciągnięcia. Taki zabieg możesz też stosować na ból krocza przed porodem [1, 2, 3, 4].

Co jeszcze pomoże na gojenie krocza po porodzie?

Pielęgnacja krocza po porodzie obejmuje także jego wietrzenie. To zabieg polegający na odchylaniu poporodowej wkładki chłonnej, co umożliwia dostęp powietrza do intymnych miejsc, przyspieszając gojenie i zmniejszając ryzyko zakażenia rany krocza po porodzie. Unikaj dźwigania ciężarów, np. wanienki z wodą, wózka czy zakupów, a także wykonywania prac domowych wymagających pochylania się, ponieważ zwiększa to ryzyko powstania powikłań takich jak nietrzymanie moczu [5]. Bez względu na to, czy miałaś popękane krocze po porodzie, czy nie, wskazane są ​ćwiczenia mięśni Kegla. Wzmacniają one rozciągnięte w czasie ciąży tkanki dolnych partii i umożliwiają odzyskanie świadomej kontroli nad ciałem [6]. Ćwiczenia polegają na wykonywaniu krótkich skurczów krocza w seriach o indywidualnie dobranej częstotliwości i intensywności, np. 3 razy dziennie po 8–12 skurczów trwających po 1–1,5 sekundy z kilkunastosekundową przerwą pomiędzy każdym powtórzeniem [7].

Rady położnej – higiena krocza po porodzie

W czasie połogu należy szczególnie dbać o higienę krocza. Wymieniaj wkładki co cztery godziny, aby nie dopuścić do zakażenia rany. Po każdym skorzystaniu z toalety podmyj się i użyj czystego (najlepiej papierowego) ręcznika do wytarcia. Ranę możesz dodatkowo przemywać naparem z kory dębu lub rumiankiem. Oba mają działanie ściągające i antyseptyczne. W tym czasie należy również zadbać o regularne wypróżnianie i opróżnianie pęcherza moczowego – zwykle kobiety obawiają się korzystania z toalety ze względu na szwy. Jeśli niepokoi cię stan rany, a zwłaszcza utrzymujący się obrzęk, wydzielina z rany, zaczerwienienie, gorączka, lub nieprzyjemny zapach, niezwłocznie zgłoś się do lekarza.