Jakiego jedzenia powinnaś unikać w ciąży? Lista produktów zakazanych dla przyszłej mamy

czego nie jeść w ciąży

Sposób żywienia przyszłej mamy jest jednym z ważniejszych czynników odpowiedzialnych za prawidłowy przebieg ciąży i rozwój dziecka. Warunkuje też pomyślny przebieg okresu laktacji i zdrowie kobiety po okresie połogu. Ogólne zasady żywienia podczas ciąży są takie same jak u wszystkich zdrowych ludzi. Jednak konieczne jest wykluczenie z diety pewnych produktów. Sprawdź, czego nie można jeść w ciąży.

Czego unikać w ciąży? Alkohol i kofeina

Negatywny wpływ alkoholu w ciąży został bardzo dobrze udokumentowany. Spożywanie go wiąże się z ryzykiem:

  • w I trymestrze ciąży – dysmorfii twarzy i wad wrodzonych,
  • w II trymestrze ciąży – wewnątrzmacicznego obumarcia płodu i poronienia,
  • w III trymestrze ciąży – zaburzonego wzrastania płodu,
  • na każdym etapie ciąży – zaburzeń rozwoju i funkcji ośrodkowego układu nerwowego.

Z uwagi na brak możliwości ustalenia bezpiecznej granicy ilości alkoholu do spożycia w czasie ciąży zalecana jest abstynencja przez całe jej trwanie [1].

A co z kawą będąca źródłem kofeiny? Przede wszystkim warto pamiętać, że kofeina znajduje się również w czekoladzie, herbacie, kakao czy coli. W nadmiarze kofeina wiąże się z ryzykiem zwężenia naczyń krwionośnych w macicy i łożysku oraz podniesienia pracy mięśnia sercowego dziecka. Uważa się ją za potencjalnie szkodliwą na wzrost i rozwój. W czasie ciąży spożycie kofeiny powinno wynosić do 300 mg/dobę, co w praktyce przekłada się na 1–2 filiżanki kawy dziennie. Najlepsza jest słaba kawa w ciąży, optymalnie bezkofeinowa i z dodatkiem mleka [1].

Czego nie jeść w ciąży? Lista produktów zakazanych

Zastanawiasz się, czego nie wolno jeść w ciąży? Lista produktów spożywczych zakazanych dla przyszłych mam jest naprawdę obszerna:

  • surowe, niepasteryzowane, nieprawidłowo przechowywane mleko i produkty mleczne, w tym zwłaszcza sery brie, camembert, niebieskie sery pleśniowe, oscypki w ciąży. Produkty te mogą być źródłem bakterii z rodzaju Listeria i Salmonella;
  • surowe, niedogotowane, niedopieczone mięso (tatar w ciąży, metka, salami, krwisty befsztyk) mogą być przyczyną zakażenia toksoplazmozą;
  • wędliny o krótkim terminie przydatności do spożycia wiążą się z ryzykiem zakażenia bakteriami Salmonella,
  • surowe ryby i owoce morza, np. sushi w ciąży, sashimi, ceviche, ostrygi, małże, omułki, wędzone na zimno ryby i owoce morza;
  • surowe jajka (podobnie na miękko czy „w koszulce”) i produkty jajeczne, w tym sałatki, surowe masy na ciasto, domowe majonezy, kogel-mogel, własnoręczne lody w ciąży ze względu na ryzyko zakażenia Salmonellą;
  • niepasteryzowane soki owocowe i warzywne mogą być źródłem mikroflory chorobotwórczej;
  • surowe kiełki, które mogą być wyhodowane ze skażonych mikrobiologicznie ziaren [1, 2].

Produkty te są zakazane w ciąży z uwagi na potencjalne ryzyko zakażenia mikrobiologicznego – lepiej ich unikaj.

Czy można jeść ostre jedzenie w ciąży?

W diecie kobiet ciężarnych należy unikać nadmiernej ilości soli, cukru, ostrych przypraw (np. musztarda, czerwona papryka, pieprz cayenne) i marynat [2]. Pamiętaj, aby nigdy nie jeść produktów żywnościowych po upływie daty przydatności do spożycia. Ze względu nadmierną ilość witaminy A (w postaci retinolu) niewskazane jest jedzenie wątróbki w ciąży. Nadmiar tego składnika może powodować wady wrodzone u dziecka: wady twarzoczaszki, ośrodkowego układu nerwowego oraz serca [3].

Ogranicz również źródła izomerów trans-nienasyconych kwasów tłuszczowych, takich jak m.in. twarde margaryny, przemysłowo wytwarzane ciasta, wyroby czekoladowe, chipsy czy fast-foody w ciąży [3]. Czego nie można jeść w ciąży? Lista obejmuje również żywność wysoko przetworzoną (np. zupy w proszku, konserwy mięsne) [2]. Z jadłospisu przyszłej mamy wyklucz też ryby mogące zawierać duże ilości rtęci, takie jak tuńczyk, rekin, miecznik i marlin [4].

Co wyeliminować z diety ciężarnej? Uważaj na zioła i niektóre składniki suplementów diety, takie jak m.in.: borówka brusznica, lubczyk ogrodowy, serdecznik pospolity, ziele piołunu, aloes, olejek anyżowy, liść boldo, kłącze pluskwicy, olejek koperkowy, nasienie kozieradki [5].

Pamiętaj! Czytaj etykiety, a jeśli masz wątpliwości – zapytaj swojego lekarza. To nie jest czas na eksperymentowanie z jedzeniem. Najważniejsze jest zdrowie Twoje i dziecka.

  1. B. Nowak-Pacholczak, Żywienie kobiet w okresie ciąży – teoria i praktyka, Warszawa 2021.
  2. D. Świątkowska, Poradnik żywienia kobiet w ciąży, Warszawa 2013.
  3. D. Szostak-Węgierek, Produkty niewskazane w czasie ciąży, [online] https://www.mp.pl/pacjent/dieta/lista/62643,produkty-niewskazane-w-czasie-ciazy (dostęp: 29.06.2022).
  4. D. Wnęk, Jak powinna się odżywiać kobieta w ciąży?, [online] https://www.mp.pl/pacjent/ciaza/przebiegciazy/119755,jak-powinna-sie-odzywiac-kobieta-w-ciazy (dostęp: 29.06.2022).
  5. A. Łuczak, M. Nowak, E. Szałek, Bezpieczeństwo leków roślinnych w ciąży, „Farmacja Współczesna” 2017, nr 10, s. 140–146.

Olga Dąbska, dr nauk o zdrowiu

Absolwentka Uniwersytetu Medycznego w Lublinie. Doktorat na Wydziale Nauk o Zdrowiu z zakresu geriatrii. Jest autorką kilkudziesięciu publikacji naukowych z zakresu geriatrii, promocji zdrowia i profilaktyki w czasopismach krajowych i zagranicznych. Opracowuje teksty do czołowych platform i serwisów internetowych o zdrowiu i zdrowym stylu życia. Jest też redaktorką w magazynie o stomatologii.

Kontakt: PPF „HASCO-LEK” S.A. ul. Żmigrodzka 242e, 51-131 Wrocław

Informacja o leku: tel. (+48 22) 742 00 22
informacjaoleku@hasco-lek.pl

Korzystanie z serwisu nie zastępuje diagnozy lekarza czy konsultacji farmaceuty, zaleceń lekarza, czy farmaceuty co do przyjmowania leków, a także treści ulotki i Charakterystyki Produktu Leczniczego. Dołożyliśmy wszelkich starań, aby opublikowane opracowania były najwyższej jakości i odpowiadały potrzebom czytelników, a również były zgodne z obowiązującymi przepisami i wytycznymi. Nie ponosimy odpowiedzialności za własne decyzje użytkowników, mogące mieć wpływ na ich zdrowie, prowadzoną działalność gospodarczą lub zawodową.