Jakie hormony odpowiadają za zajście w ciążę?

Hormon antymüllerowski (AMH)

Wraz z wiekiem u kobiet zmniejsza się rezerwa komórek jajowych, a wyraźny spadek płodności następuje już po 30. roku życia. Zdolność kobiety do posiadania potomstwa można ocenić, badając stężenie hormonu antymüllerowskiego (AMH) we krwi. Badanie to dostarcza istotnych informacji o puli pęcherzyków jajowych, jaką dysponuje pacjentka oraz o ich jakości. Oznaczenie stężenia AMH umożliwia również poznanie przyczyn przedwczesnego wygasania czynności jajników oraz jest wykorzystywane w procesie diagnozowania zespołu policystycznych jajników.

Stężenie hormonu antymüllerowskiego zmniejsza się wraz z wiekiem kobiety. W okresie menopauzy jest on praktycznie niewykrywalny we krwi żylnej. Jeżeli masz problem z zajściem w ciążę lub jeśli planujesz odłożyć macierzyństwo na później, to powinnaś zdecydować się na oznaczenie stężenia AMH. To unikalny wskaźnik oceny Twojej płodności [1] [2].

Hormon folikulotropowy (FSH) i luteinizujący (LH)

Zarówno hormon folikulotropowy (FSH), jak i luteinizujący (LH) produkowane są przez przysadkę mózgową. Pierwszy z nich odpowiada za dojrzewanie pęcherzyków Graffa w pierwszej fazie cyklu menstruacyjnego i reguluje fizjologiczne zmiany w błonie śluzowej macicy. Zadaniem hormonu luteinizującego jest zaś stymulowanie owulacji i pobudzanie syntezy progesteronu. Wszelkie zmiany w stężeniu hormonów FSH i LH mogą prowadzić do rozregulowania się cyklu miesiączkowego, a tym samym – do problemów z poczęciem dziecka [1]. Warto zaznaczyć, że oznaczenie hormonów FSH i LH powinno mieć miejsce na początku cyklu miesiączkowego, chyba że lekarz ginekolog zleci inaczej.

Prolaktyna (PRL)

Prolaktyna (PRL) jest hormonem peptydowym, który odpowiada za kontrolę i regulację procesu laktogenezy [3]. Substancja ta pełni w organizmie kobiety jeszcze jedną ważną rolę – hamuje owulację i warunkuje pracę ciałka żółtego, by wciąż mogło ono produkować progesteron. Nadmiar prolaktyny, czyli hiperprolaktynemia, prowadzi do zaburzeń cyklu menstruacyjnego, braku owulacji, zaburzeń libido oraz niewydolności ciałka żółtego [1].

Oznaczenie stężenia prolaktyny wykonuje się u pacjentek z pierwotnym lub wtórnym brakiem miesiączki [1]. Pierwotny brak miesiączki dotyczy dziewczynek w okresie dojrzewania, u których mimo nastoletniego wieku, nie wystąpiło jeszcze pierwsze krwawienie. Z kolei z wtórnym brakiem miesiączki mamy do czynienia u kobiet, u których doszło do zatrzymania menstruacji, mimo że do tej pory miesiączkowały one prawidłowo [4].

Progesteron

Główną rolą progesteronu jest przygotowanie macicy do zagnieżdżenia się w niej zapłodnionej komórki jajowej oraz utrzymanie ciąży. Hormon ten hamuje skurcze macicy poprzez blokowanie receptorów oksytocyny. Fachowo proces ten nazywa się to blokiem progesteronowym. Ponadto progesteron warunkuje prawidłowe krążenie maciczno-łożyskowe, a także stymuluje łożysko do produkcji hormonów. Warto dodać, że progesteron wraz z estrogenem chroni rozwijający się płód poprzez stymulację wydzielania śluzu szyjkowego. Jest to swojego rodzaju bariera ochronna przed patogenami pochodzącymi z zewnątrz [5].

Prawidłowe stężenie przedstawionych wyżej hormonów we krwi zwiększa szansę na zajście w ciążę. Pamiętaj jednak o tym, że na Twoją płodność mają wpływ jeszcze inne czynniki, takie jak np. kondycja psychiczna, styl życia, występowanie chorób przewlekłych, dieta oraz stosowanie używek. To, czy uda się Wam począć dziecko, zależy również od stanu zdrowia Twojego partnera. Wszelkie wątpliwości dotyczące Twoich planów prokreacyjnych, możesz omówić ze swoim ginekologiem. Specjalista okaże Ci wsparcie medyczne i, w razie potrzeby, zleci konieczne badania obrazowe i laboratoryjne.

Paulina Jabłońska, położna