Jak dbać o zęby w ciąży? Jakie mogą Ci dokuczać dolegliwości? Profilaktyka i leczenie 

Krwawiące dziąsła w ciąży i inne problemy stomatologiczne przyszłych mam

Towarzyszące ciąży zmiany hormonalne, zwłaszcza wzrost stężenia estrogenu i progesteronu, wiążą się z rozwojem szeregu dolegliwości, w tym ze strony jamy ustnej. U przyszłej mamy mogą się pojawić m.in.: nadwrażliwość zębów, nieprzyjemny zapach z ust, krwawienie, przerost i rozpulchnienie dziąseł [1]. Obserwuje się również wzrost liczby bakterii z rodzaju Prevotella intermedia w biofilmie poddziąsłowym, co predysponuje do rozwoju próchnicy w ciąży. Nierzadkim problemem jest stan zapalny dziąseł. Jego szczególną postacią jest guz ciążowy, który rozwija się u 0,5–5% kobiet. Najczęściej pojawia się w miejscu uszkodzenia brodawki dziąsłowej lub na dziąśle brzeżnym w przednim odcinku szczęki. Guz ciążowy wymaga różnicowania ze zmianą nowotworową [2].

Jak dbać o zęby w ciąży? Kluczowe zalecenia

Zęby a ciąża to szczególna zależność. Dlatego też z myślą o zdrowiu przyszłej mamy na podstawie międzynarodowych i polskich wytycznych opracowano specjalne zalecenia dotyczące dbałości o stan jamy ustnej. Składają się na nie:

• indywidualny instruktaż higieny jamy ustnej,
• profesjonalne zabiegi higienizacyjne,
• profilaktyka i leczenie stanu zapalnego dziąseł i przyzębia,
• profilaktyka i leczenie choroby próchnicowej oraz ubytków erozyjnych szkliwa,
• poradnictwo w zakresie diety [3].

Podstawy higieny jamy ustnej podczas ciąży

Przyszłe mamy powinny pamiętać o myciu zębów w czasie ciąży przynajmniej dwa razy dziennie, ale zalecane jest szczotkowanie po każdym posiłku. Przy pojawiających się w pierwszym trymestrze wymiotach, z uwagi na ich szkodliwy wpływ na szkliwo zaleca się płukanie jamy ustnej wodą, a około pół godziny później – umycie zębów. Najlepiej korzystać z pasty z fluorem. [Podział zawijania tekstu]W drugim i trzecim trymestrze ciąży, gdy dolegliwości ze strony dziąseł są najbardziej uciążliwe, zaleca się codzienne stosowanie płukanek z chlorheksydyną o stężeniu 0,12%, która działa przeciwzapalnie i antyseptycznie.

Higiena jamy ustnej w ciąży nie różni się specjalnie od standardowej, codziennej higieny jamy ustnej. Warto codziennie czyścić nicią dentystyczną powierzchnie międzyzębowe i powierzchnię języka, z uwagi na gromadzące się na nich bakterie sprzyjające próchnicy zębów w ciąży.

Szczoteczka do zębów powinna być wykonana z syntetycznych, miękkich, gęsto ułożonych włókien. Aby zweryfikować poprawność wykonania zabiegów higienicznych, ciężarna może skorzystać z produktów wybarwiających niedomyte przestrzenie [3, 4].

Dentysta a ciąża. Leczenie zębów u przyszłych mam

Ciąża a wizyta u dentysty? To częsta wątpliwość przyszłych mam. Przyszłe mamy mogą bez obaw leczyć zęby przez całą ciążę, jednak zaleca się, by planowe zabiegi były przeprowadzane między 14 a 20 tygodniem ciąży. Wiąże się to z niewielkim ryzykiem przedwczesnego porodu, zakończenia procesu organogenezy i adaptacji organizmu kobiety do zmian związanych właśnie z tym stanem. Ważne jest usunięcie aktywnych ognisk próchnicowych. Początek pierwszego i trzeciego trymestru to czas, kiedy powinno się unikać zaawansowanego leczenia stomatologicznego. Przyszła mama powinna mieć wykonane kontrolne badanie jamy ustnej i może mieć przeprowadzane profesjonalne zabiegi higienizacyjno-profilaktyczne [3].

Znieczulenie i RTG zębów w ciąży

Leczenie zęba w trakcie trwania ciąży nie może oznaczać bólu u pacjentki. Przyszła mama powinna poinformować stomatologa o swoim stanie w celu dobrania odpowiedniego środka znieczulającego, bezpiecznego dla mamy i dziecka. Zdjęcie rentgenowskie a ciąża to duży problem. W trakcie ciąży powinno się unikać narażania na promieniowanie rentgenowskie z uwagi na jego działanie teratogenne, czyli uszkadzające rozwijający się płód. W razie konieczności RTG zębów w ciąży przeprowadza się z zachowaniem specjalnych środków ostrożności – zdjęcie małoobrazkowe, użycie ołowianego fartucha ochronnego na brzuch i kołnierza na szyję, aparatem emitującym niskie dawki promieniowania. Alternatywą dla RTG niekiedy może być cyfrowa wizualizacja zęba, która jest w pełni bezpieczna [1].